Het overwinnen van weerstand

Het overwinnen van weerstand

We worden allemaal geconfronteerd met weerstand op meerdere gebieden in ons leven. Weerstand, simpel gezegd, weerhoudt je ervan dingen voor elkaar te krijgen of in beweging te komen. Het zijn excuses om niet te doen wat je te doen staat; verantwoordelijkheid nemen voor hoe jij je verhoudt tot de omstandigheden of tot jezelf. Niets of niemand van buitenaf kan jouw gevoelens beïnvloeden. Kan jou laten voelen wat jij niet denkt. Dat kan alleen van binnenuit; jouw perceptie – de betekenis die jij verleent aan de situatie – bepaalt hoe je je voelt. . Voel je al weerstand?

Weerstand is de stem in je hoofd die je vertelt dat je niet goed genoeg of slim genoeg bent, of dat er niet genoeg tijd is. Het is de negatieve zelfpraat die je zelftwijfel voedt. Weerstand houdt in dat je je aandacht blijft richten op wat je niet langer dient, je energie blijft steken in zelfbeperkende gedragingen en patronen. Simpelweg omdat je dat altijd hebt gedaan. Weerstand houdt je lekker op de plaats; dat vertrouwde, veilige plekje dat we comfort zone noemen.

We bewegen niet omdat de angst voor het onbekende groter is dan de pijn die we ervaren in de veiligheid van het vertrouwde.

Dus in het kort:

  1. we voelen niet onze omstandigheden. Wat je voelt, is je denken erover.
  2. negatieve gedachten op zich zijn tamelijk onschuldig. Tenzij je de gedachten tot iets maakt waar je vanaf moet, mee moet dealen en/of een oordeel over hebt.

Auteur en zelfhulpexpert, wijlen Dr. Wayne Dyer, leerde: “Als we bij het vertrouwde blijven, nemen we geen risico’s. Als we geen risico’s nemen, hoeven we niet te veranderen en kunnen we de reden voor ons gebrek aan groei verklaren als een veelheid van externe omstandigheden. Comfort zorgt ervoor dat we ons veilig voelen.Weerstand is een fundamenteel onderdeel van de angst om te veranderen. ”

Onlangs hoorde ik een ouder een prachtige opvoed ‘strategie’ gebruiken voor haar opstandige kind. Elke keer als haar dochter in verzet was – en dat gebeurde nog weleens – nam ze haar heel kalm en voorzichtig op schoot en hield haar vast. Zachtjes wiegde ze haar dan heen en weer, net zolang totdat ze het lijfje van haar kind voelde ontspannen. Ik vond het zo’n mooi voorbeeld. Het geeft weer dat het antwoord op weerstand, liefde is. Krijg je nu de kriebels?

Wat veroorzaakt weerstand?

De belangrijkste oorzaak is angst. Angst kan vele vormen aannemen. Je bent misschien bang voor falen en maakt je zorgen dat mensen je zullen beoordelen als je faalt. Je bent misschien bang voor verandering en bent niet bereid om het verhaal waarmee je je identificeert, of de beperkingen die je jezelf oplegt, los te laten. Bijvoorbeeld: “Als ik niet meer degene ben die met angsten leeft, wie ben ik dan?” Een groter leven beginnen kan overweldigend voelen en angst voor het onbekende, kan je beletten in beweging te komen en vooruit te leven.

Zelftwijfel speelt ook een grote rol. Je kunt jezelf afvragen: “Wie ben ik om geweldige dingen te bereiken of mensen te vertellen hoe ze hun leven moeten leiden?” op wat je te zeggen hebt. Nelson Mandela heeft ons er in een prachtige speech aan herinnert dat we het meest bang zijn voor ons eigen licht. We zijn bang voor de angst zoals we evenzeer bang zijn voor een succesvol leven. Waarbij succes op vele manieren te definiëren is.

Een vaak verkeerd begrepen trigger voor weerstand is wanneer sommige mensen die het dichtst bij je staan, je proberen te overreden om iets niet te doen. Ze doen dat zelden vanuit kwade intenties. Ze zeggen eigenlijk; ‘ik ben bang dat je verandert en dat betekent dat ik het risico loop je te verliezen‘.  Wanneer je een nieuw, moedig pad volgt, actief groei creëert en ervaart, gaan nieuwe deuren open. Je geliefden zijn misschien bang om achtergelaten te worden. Weerstand moedigt je aan om je plannen opzij te zetten als reactie op hun angst. Het is namelijk makkelijker om de handdoek in de ring te gooien dan door te zetten zonder steun te ervaren. Brené Brown zegt over moed; ‘moed is toch komen opdagen ook als de uitkomst ervan onzeker is‘.

Overigens is weerstand is niet alleen van toepassing op persoonlijke inspanningen. Oordeel en kritiek op andere mensen zijn ook vaak een uiting van weerstand. In plaats van onze eigen onzekerheden onder ogen te zien, concentreren we ons op de waargenomen ‘zwaktes’ van anderen. In het kernkwadrant van Ofman zegt men niet voor niets dat de allergie die je hebt voor de kwaliteit van een ander, eigenlijk een signaal is wat jij meer mag aanspreken in jezelf. Oftewel; dat wat jij als ‘zwak’ waarneemt, is eigenlijk jouw weerstand om iets in jezelf onder ogen te komen. Ik heb bijvoorbeeld een lichte allergie voor mensen die alles strak georganiseerd hebben. Ze lijken alles onder controle te hebben, op het benauwde af (hoor je mijn toon waarop ik dit zeg?!). Mijn perceptie. Wat het oordeel eigenlijk is, is mijn eigen weerstand om míjn chaos bij de hoorns te vatten en mezelf te ontwikkelen in de richting van meer structuur. Ongeveer dat.

Weerstand is als het dragen van een harnas; lastig in te bewegen als je ergens aan wilt bijdragen of wilt creëren. Vrij vertaald naar Brené Brown

Om te evolueren, je unieke talenten te ontwikkelen en de mogelijkheden van het leven te verkennen, heb je de moed nodig om in beweging te komen, je dromen na te streven en uitdagingen het hoofd te bieden. Of zoals Eleonor Roosevelt het zo mooi beschreef; “You gain strength, courage and confidence by every experience in which you really stop to look fear in the face. You are able to say to yourself, ‘I have lived through this horror. I can take the next thing that comes along.’ You must do the thing you think you cannot do.”

Weerstand van buitenaf is de tegendruk die we nodig hebben om te voelen of onze inzichten, ideeën of dromen écht de moeite waard zijn om moed voor te tonen en in beweging te komen.

De vele vormen van weerstand

In mijn praktijk kom ik verschillende vormen van weerstand tegen; uitstelgedrag, iets niet afmaken, afleiding zoeken bijvoorbeeld door onlogische prioriteiten te stellen, negativiteit, kritisch zijn en wellicht de meest geziene: perfectionisme.

Streven naar perfectie is wellicht het superlatief van iets goed willen doen – wat zeker aan te moedigen is – maar het stellen van normen die zo hoog zijn dat het nastreven ervan eindeloze stress en angst veroorzaakt, is een verspilling van waardevolle tijd en energie. Je voelt namelijk zelden dat iets écht klaar is, wanneer het goed genoeg is of ieders goedkeuring heeft. Twijfel aan jezelf is een natuurlijke, menselijke emotie, maar door altijd te proberen perfect te zijn, blokkeer je je eigen weg naar vooruit komen. En voor de helderheid: emotion = energy in motion. Dus als jij dichtbij jouw emoties blijft en deze reguleert, blijf je in beweging.

Negativiteit veroorzaakt weerstand. Door je te concentreren op de barrières die bepaalde mensen of situaties oproepen, ben je veel minder geneigd om actie te ondernemen. Deelnemen aan negatieve self-talk, zoals jezelf voortdurend vertellen dat je zult falen of dat je niet goed genoeg bent, kan leiden tot zelf-sabotage. Een positieve instelling is vereist om een positieve actie te stimuleren.

Dit zijn de signalen die gaan over weerstand

1. Je merkt je negatieve gedachten op

Succes is een inside job. Zoals het meeste een inside job is. Met andere woorden; je kunt je omstandigheden optimaal organiseren, als je je niet bewust bent van de impact van je gedachten, zullen de omstandigheden weinig of niets toevoegen. Als je jezelf betrapt op negatieve gedachten, welke waarde geef je deze gedachten dan? Waar verzet je je tegen? Tenslotte zijn de negatieve gedachten op zich natuurlijk volkomen onschuldig. Mogen je negatieve gedachten er gewoon zijn? Zo ja, morgen weer een dag om de beweging voort te zetten.

2. Je voelt onzekerheid en angst

Dergelijke emoties blokkeren je zicht. Of zoals Theresa van Avila het zei; angst is de reptiel in onze innerlijke burcht. Als de angst onze gedachten, ons hart en onze daden overneemt, vreet het ons op. We hebben niets om bang voor te zijn. We geloven iets wat er niet is en dat blokkeert ons zicht. We verheffen illusie tot waarheid en het gaat met ons aan de haal. Breng het weer terug naar helderheid. Als je vrouw het appèl op je doet om meer vrije tijd te maken voor jullie samen, dan is dat wat het is. De weerstand in jou is de stem van de angst die influistert dat je dan in de knoei komt met datgene wat er werkmatig van je gevraagd wordt. Een goed excuus om niets te veranderen. Heb je het weleens écht getoetst?

3. Je merkt op dat je de omstandigheden de schuld geeft van hoe je je voelt

Wellicht begin je het nu een irritante herhaling te vinden (weerstand heet dat) maar we zien de wereld door de bril die van binnenuit reflecteert. De manier waarop je over jouw omstandigheden denkt, is de resultante van de schommelingen in je eigen denken. Daarom zien mensen dezelfde situatie, ieder op hun eigen manier. En kunnen we eindeloze discussies hebben over wie gelijk heeft. Onlangs kwam mijn client te laat. Ik wachtte 15 minuten en checkte toen de mail; ze had de afspraak niet bevestigd en ik vertaalde dit naar; ze komt niet. Ik vertrok. Vijf minuten later krijg ik een boos bericht over dat ze voor niets was gekomen en dat ik dat niet kon maken. Lang verhaal kort: we voelden ongetwijfeld beiden weerstand over de situatie. Ik vond dat ze wel even had kunnen bellen, zij vond dat ik nog wel even had kunnen wachten. Daar kom je niet uit samen. De enige weg om door de weerstand heen te gaan, is om daarin te kiezen voor een open blik en je af te vragen; wat kan ík daarin doen?

4. Je veroordeelt anderen

Het oordelen en veroordelen van anderen gaat ook over iets buiten jezelf leggen. Je energie is gericht op de ander of op een situatie. Daar je aandacht bij de ander te brengen, hoef je niet bij jezelf na te gaan wat iets of iemand in jou (aan)raakt. Oordelen is vorm van weerstand. Als mensen een oordeel over je hebben, zie het als een compliment. Iets in jou, roept iets op in de ander. Als je zelfbewust leeft, ben je compassie vol en doe je moeite om je te verplaatsen in de ander.

5. Je neemt veel persoonlijk op

Generaliserend: als je je eigen weerstand en verzet (of blokkades) in het leven niet onderzoekt, heb je meer de neiging om defensief te reageren en het gezegde persoonlijk op te vatten. De symbolische hartspier is kwetsbaar en vraagt om aandacht. Hoe meer je onder ogen komt en daarin beweegt, des te sterker je hartspier. Des te meer je gaat ervaren dat niets persoonlijk is.

6. Je zoekt naar antwoorden buiten jezelf

Als ik maar die opleiding af heb, als ik maar salarisverhoging krijg, als ik het maar rustiger heb…als ik maar die fijne relatie krijg. Het zijn voorbeelden van onze queste naar vervulling. Er gebeurt echter niets in jouzelf. Je niveau van zelfinzicht verandert er niet door. En daarmee ook niet het oplossen van weerstand in jezelf. Troebel water wordt helder, als het met rust laat. Zit je weleens stil?

Tot slot

Weerstand is een voortdurende uitdaging. Als je eindelijk bent gaan zitten en daarna in actie bent gekomen, betekent dit niet noodzakelijkerwijs dat je geen weerstand meer tegenkomt. Weerstand laat zich morgenochtend weer zien, als het tijd is om aan iets nieuws te beginnen. En de dag erna, en de dag daarna. Je start met goede moed en toewijding, maar hoe dan ook; weerstand reist met je mee. Wanneer je echte vooruitgang begint te zien, of dichtbij een doorbraak komt, neemt de weerstand vaak toe. 

Herken hoe je weerstand eruit ziet (hoeveel excuses gebruik jij?) en weet hoe het voelt. Het lijkt misschien nog een berg wasgoed, je zoekt wellicht afleiding met Netflix, een extra uur in bed of je werkt vaak over?! Weerstand komt in vele gedaantes.  Ken je triggers en leer de denkpatronen herkennen die je toestemming geven om te rechtvaardigen, uit te stellen of beperkende mogelijkheden te vezinnen. Elimineer zoveel mogelijk afleiding voordat je gaat zitten om ergens aan te beginnen. Onderzoek je irritatie als iemand iets zegt. Weerstand laat jou zien dat iets in jou aandacht vraagt.

Wat ik met dit artikel niet beoog, is om jou het gevoel te geven dat je jezelf moet verbeteren. Je bent tenslotte goed zoals je bent. Eerder schreef ik echter al dat het antwoord op weerstand, liefde is. Weerstand is angst en daar waar angst is, is geen ruimte voor een open, zachtmoedig hart. Als je je weerstand doorbreekt, komt er ruimte. Ruimte om vanuit onschuldige waarneming situaties en mensen tegemoet te treden. Dwars door de weerstand heen, ligt het gebied van de verbinding met jezelf, anderen en het leven.

Waarom het gezonder is om niet zo kritisch te zijn naar jezelf.

Waarom het gezonder is om niet zo kritisch te zijn naar jezelf.

“We zijn allemaal onze eigen, ergste critici.” Heb je dat ooit eerder gehoord?

Ja, het is een irritant cliché, maar het is niet zomaar een zin uit een of ander zelfhulpboek. Evolutionair psychologen hebben onze natuurlijke ‘ negativiteitsbias ‘ bestudeerd. Daaruit blijkt dat wij evolutionair geprogrammeerd zijn met een instinct waardoor negatieve ervaringen belangrijker lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Met andere woorden: we zijn geëvolueerd om meer gewicht te geven aan onze fouten, fouten en tekortkomingen dan onze successen. Dus waarom zijn we zo hard voor onszelf? In de eerste plaats vanwege de evolutie. Daar zijn we mooi klaar mee. Datzelfde instinct brengt ons in het dagelijks leven voor impactvolle blokkades.

Wie een zondebok nodig heeft, mist zelfkritiek – Loesje

“Zelfkritiek heeft een negatieve invloed op onze geest en op ons lichaam.,” zei Dr. Richard Davidson. “Het kan leiden tot malende, steeds terugkerende gedachten die onze productiviteit verstoren, en het kan ons lichaam beïnvloeden door ontstekingsmechanismen te stimuleren die leiden tot chronische ziekten en veroudering versnellen,” zegt hij.

Maar dat is niet het einde van het verhaal. Er zijn zeker manieren om onze negativiteitsbias te omzeilen en het is bovenal mogelijk om zelfkritiek om te zetten in kansen voor leren en persoonlijke groei. Het is echt waar. Maar laten we eerst eens achterhalen over hoe we hier zijn gekomen…

“Onze hersenen rusten ons uit met een mechanisme om onze geest en ons gedrag te controleren,” zegt diezelfde Dr. Davidson. Het zorgt ervoor dat we, wanneer we fouten maken, we de fout opmerken. En het is helder; als we iets willen leren van een fout, is het van belang dat we deze in de eerste plaats, opmerken. Dat we bewust zijn”.

Echter: alleen maar bewust zijn dat we zijn afgeweken van onze verwachtingen of doelen – of dat nu teveel eten is of niet een dagelijkse to-do-lijst maakt – is niet hetzelfde als onszelf in negatieve spiraal van emoties, naar beneden werken. De valkuil waarin we onszelf begeven, is dat we negatieve betekenis geven aan ons gedrag. ‘het is niet goed te praten dat ik heb nagelaten je niet op de hoogte te brengen’. Met het bewustzijn van de fout, introduceren we het oordeel erover. En we kunnen onszelf daar zó in vastzetten, dat we nalaten de fout te zien als een moment waarin we een les mogen leren. Of überhaupt mogen leren. We brengen onszelf in een cyclus van malende gedachten, liggen s nachts wakker en zo belanden we in de contra productieve kant van zelfkritiek.

Het zal je geenszins verbazen dat zelfkritiek leidt tot somberheid, depressie, angst, middelenmisbruik en een negatief zelfbeeld. Het vermindert de motivatie, de energie om vooruit te komen en door weerstand heen te gaan. Zelfkritiek leidt ertoe dat mensen zich overmatig bezighouden met falen. Of liever gezegd; het vermijden van falen. Kortom, als je jezelf veroordeelt – iemand noemde het laatst dat ie zichzelf emotioneel in elkaar slaat – omdat je slechts drie van de vijf items op je takenlijst hebt voltooid, heb je minder kans om die laatste twee items te voltooien – en toch zijn we geprogrammeerd om in dat patroon te vallen. De cirkel is rond. De vicieuze cirkel.

De paradox van het verhaal: onze negativiteitsbais helpt ons bewust te worden en te ontwikkelen. De werkelijkheid zorgt er echter voor dat ons bewustzijn ervoor zorgt dat we onszelf – bewust of onbewust – naar beneden halen. Het oordeel doet intrede. In plaats van de kans grijpen positieve ervaringen te halen uit het negatieve, gaat het met ons aan de haal en raken we verstrikt in de negativiteit.

De oplossing? Die wordt wel het beoefenen van zelfcompassie genoemd.

Zelf compassie = het beoefenen van uitreiken naar jezelf vanuit dezelfde vriendelijkheid, hetzelfde begrip en dezelfde steun die je zou geven aan de mensen die je lief zijn. In het bijzonder als je geconfronteerd wordt met persoonlijk falen, tekort schieten, fouten en bovenal wanneer je in een moeilijke periode zit in je eigen leven.w

Ik heb het een en ander gelezen en bekeken van Dr. Kristin Neff. Zij heeft een passie voor zelfcompassie en draagt dit overal ter wereld, uit. Zij zegt: ‘het grootste hiaat in het beoefenen van zelfcompassie is de angst om zelfgenoegzaam over te komen’. Met andere woorden: we hebben kennelijk de overtuiging dat lief, aardig en mild zijn voor jezelf, geassocieerd wordt met egoïsme. Met zelfingenomenheid. Volgens Dr. Neff is het precies tegenovergesteld: ‘zelfmedeleven leidt tot grotere zorg voor anderen dan zelfkritiek ooit zou doen’. Want wie zichzelf volledig accepteert, ziet de onschuld van de ander (uit: een cursus in wonderen).

Wanneer we dat mentale gebabbel loslaten en onszelf accepteren, wordt het rustiger in ons brein. En daarmee in ons leven

3 stappen naar zelfcompassie

Het ontwikkelen van een benadering van zelfcompassie en een bereidheid om los te laten begint met oefenen. Dus waar en hoe te beginnen?

De eerste stap naar zelfcompassie is om je kritiek vriendelijk tegemoet te treden. Als je innerlijke criticus zegt: “Je bent lui en waardeloos“, antwoord dan met een herinnering: “Je doet je best” of “We hebben allemaal goede en minder goede dagen

Er zijn dagen dat ik hoog in mijn energie zit. Ik heb zoveel energie dat ik sport, werk en ook nog leuke dingen doe met anderen. O ja, en op zulke dagen eet ik super gezond. Én er zijn dagen dat ik mezelf achter mijn broek moet zitten, langzamer ga dan ik zou willen en vooral; s avonds uitgeput op de bank zit met een kop koffie om beetje alert te blijven. Het zijn ook die momenten waarop ik net iets té gemakkelijk kook en dus ongezonder. En de meeste van de tijd ga ik heen en weer tussen energiek en vitaal tot futloos en moe. Het punt hier: ik ben niet de enige. De kunst is om jezelf zo nu en dan gewoon een off-day te gunnen. je bent geen machine. Benut deze dag al netflixend, koffie drinkend, op de bank hangend. Of iets dergelijks. En laat dan vooral het oordeel hierover, achterwege. Zie het als een moment van opladen. Een dag van nietsen komt je toe. Blijf in het moment en geniet ervan.

De tweede stap is jezelf erkenning te geven voor alle kleine dingen die je doet. Het is demotiverend om dag in dag je inzet te leveren en het gevoel hebben dat het niet gewaardeerd wordt. Dat jij niet gewaardeerd wordt. Het is nog destructiever als je jezelf daarin niet ziet. Dus merk alle kleine stappen op die je zet. Heb je 5 minuten pauze genomen terwijl je anders gewoon doorgaat, zie het. Voel het. Glimlach naar jezelf. Kleine gebaren geven uiteindelijk een groots effect. Geef jezelf waardering voor hoe je bent omgegaan met een lastige situatie, je bent in de tram opgestaan voor die oudere dame. Wat het ook is, zie jezelf. Sta er heel even bij stil.

De derde stap is dat je jezelf vergeeft voor datgene wat je niet wist voordat je geleerd hoe het wel kan. Dit is een hele belangrijke stap. Zelf heb ik ondervonden hoezeer ik mezelf een aantal keuzes heb verweten. Het verwijt hierover had behoorlijke impact op mijn handelen daarna. Ik ging compenseren, de zachte heelmeester uithangen. Met alle gevolgen van dien. Pas toen ik me realiseerde dat ik deze keuzes had gemaakt op basis van de kennis van toen, kon ik voelen dat ik onschuldig was en ben. Er kwam ruimte om mezelf te vergeven. Ik kon daarna andere keuzes maken zonder dat ik me schuldig voelde. Realiseer je dat het best een makkelijke weg is om vast te houden aan verkeerde keuzes of situaties uit het verleden. En jezelf daarvoor emotioneel te straffen. Het vraagt namelijk jezelf in de ogen kijken – de realiteit zien – om vervolgens de moedige stap te nemen iets te doen met waar je je bewust van bent geworden. Het oordeel houd je op je plek. Het bewustzijn en de bereidwilligheid om daarmee aan de slag te gaan, brengt je vooruit.

Reflecteer, evalueer, groei met kracht en beweeg naar meer wijsheid. Elke ervaring brengt een nieuwe kans om te oefenen met zelfcompassie. Val gerust zo nu en dan terug in je oude valkuil. Het her-innert je eraan wat je te doen staat. En daarbij: 3 geslaagde momenten van zelfcompassie oefenen is altijd nog beter dan helemaal niets doen.

Vertrouwen in de relatie

Vertrouwen in de relatie

Vertrouwen is het fundament waarop de pilaren van elke relatie, rusten. Zonder vertrouwen heeft de relatie – welke relatie dan ook – weinig kans en zonder wederkerigheid in de relatie, heeft vertrouwen geen waarde. Vertrouwen is de lijm die mensen met elkaar verbindt en tegelijkertijd is gebrek aan vertrouwen misschien wel de belangrijkste reden waarom relaties eindigen. Waarom is vertrouwen zo belangrijk in relaties?

  1. Vertrouwen voorziet in wederkerigheid. Om wederkerigheid in de relatie te laten floreren, is vertrouwen onontbeerlijk. Het is de bouwsteen voor elk emotioneel en relationeel verkeer. Zoals een kind het vertrouwen van haar ouders nodig heeft om zich goed te kunnen ontwikkelen, zo geldt dat ook voor elke vorm van relationeel verkeer. In vertrouwen zijn we loyaal, in vertrouwen durven we onszelf te laten zien, in vertrouwen kunnen we kwetsuren overstijgen.
  2. Vertrouwen maakt veerkrachtig. In veiligheid en vertrouwen in relaties met anderen zijn we beter in staat om bij tegenslag, flexibel te reageren op situaties. Het zorgt ervoor dat we hulp vragen en/of boven de situatie te hangen en daarop te reageren. Vertrouwen in anderen en onszelf is de natuurlijke afweer tegen slecht nieuws, verlies, trauma of tegenslag.
  3. Vertrouwen helpt om eerdere kwetsuren te helen. Uit onderzoek is gebleken dat we eerdere kwetsuren o.a. op het gebied van vertrouwen, kunnen helen als we anderen (weer) vertrouwen en daar verbinding mee voelen.
  4. Vertrouwen geeft rust en veiligheid. Als er vertrouwen is, kun je het oneens zijn met elkaar, zelfs conflicten hebben zonder dat het jullie relatie aantast. Het is ‘slechts’ een manier om de kaarten weer te schudden en helderheid te krijgen waar je met elkaar staat.
  5. Vertrouwen zorgt ervoor dat je emoties niet met je aan de haal gaan. De mate waarin je de ander vertrouwt, is tegelijkertijd de mate waarin je bepaald gedrag van de ander interpreteert als intentioneel of juist niet. Bijvoorbeeld als iemand die je heel erg vertrouwt je kwetst, ben je eerder geneigd om het gedrag toe te schrijven als niet-intentioneel; ‘hij heeft het vast niet zo bedoeld’. Het tegenovergestelde is ook het geval: als je iemand niet vertrouwt, is de kans groot dat je gedachte begint met; ‘zie je wel…’

Vertrouwen is de plek waar je moed mag oefenen en je angsten uitspreekt. Uit: RAAK in je relatie

Vertrouwen in de relatie is een groot goed. Iets waar je zorgvuldig mee omgaat. We kunnen nu eenmaal niet maar een beetje vertrouwen. Vertrouwen doe je of doe je niet. Maar wat zijn nu kenmerken waardoor je reden hebt om de ander te vertrouwen? Die zijn namelijk best duidelijk:

  1. Openheid en transparantie. Iemand die je vertrouwt deelt in openheid wat hem of haar bezighoudt. Zonder enig voorbehoud. Hij/zij is bereid om, ook als het lastig is, jou deelgenoot te maken van wat hem/haar bezighoudt, waar twijfel zit en welke gedachten en gevoelens hij/zij heeft. De ander laat zich aan jou zien.
  2. Is niet uit op gelijk krijgen maar heeft zijn/haar prioriteit bij de relatie. Deze persoon vindt het geen probleem om sorry te zeggen en somt ook geen excuses op om zijn ‘fout’ toe te dekken.
  3. Legt zijn/haar bezigheden neer als je aangeeft hem/haar nodig te hebben. Een persoon die betrouwbaar is, is de persoon die aanvoelt wanneer jij zijn/haar aandacht nodig hebt. Jij bent op dat moment even prioriteit en dat voel je.
  4. Heeft luisterende aandacht. Een van de momenten waarin voelbaar is dat de ander te vertrouwen is, is de mate waarin de ander oprecht naar jou luistert. Zonder zijn/eigen punt te willen maken of je te onderbreken. Dat is zo’n moment waarop je voelt dat deze persoon er echt voor jou is. En betrouwbaar is.
  5. De ander geeft vriendelijk en duidelijk zijn/haar grenzen aan. Ik zeg altijd; liefde heeft grenzen nodig. Als je weet waar je bij de ander aan toe bent, is dat een belangrijk onderdeel van vertrouwen. Iemand is duidelijk, consistent in zijn/haar handelen en daarmee betrouwbaar.

Als vertrouwen de tand des tijds doorstaat, legt het een mooie fundering voor duurzame en op groei gebaseerde relaties.

Zelfvertrouwen opbouwen

Zelfvertrouwen opbouwen

Ken jij ook het gevoel dat je je in de steek gelaten voelt? Verraden? Teleurgesteld? of dat mensen op enigerlei manier jouw vertrouwen hebben beschaamd? Bijvoorbeeld door te liegen, een kwetsende opmerking te maken of een dubbele agenda te hebben. Ik wel. Talloze keren heb ik ervaren dat als het erop aankomt, ik niet voor de volle 100 procent op mensen in het algemeen kan vertrouwen. Dat klinkt misschien pessimistisch maar zo voel ik het niet. Het heeft ertoe geleid dat ik waardevolle lessen eigen heb gemaakt. En dat deze lessen mij elke dag opnieuw ondersteunen in het maken van keuzes die mijn zelfvertrouwen recht doen. En vanuit dit zelfvertrouwen heb ik de commitment naar mezelf om betrouwbaar te zijn. Én daarmee vertrouwen te geven.

De paradox van alle ervaringen met niet vertrouwen, is dat ik leerde mijn hart open te houden. Ook als het betekende dat hier onachtzaam mee omgegaan werd. Ik wilde kunnen rekenen op mezelf. Ooit schreef ik dit stuk hierover:

Toen ik de moed had gevonden alles van mezelf onder ogen te komen zonder ook maar iets te ontkennen, te vermijden of te vertekenen, kwam ik erachter dat er niets mis is met mij. Dat ik me had laten verblinden door oordelen en onwetendheid van buitenaf maar bovenal door mijn eigen angsten hierover. Doordat alle aandacht gericht was op wie en wat ik niet ben – maar even dacht te zijn – kwam mijn eigenliefde en daarmee de liefde voor anderen, in de knel. Op het moment dat ik alles in mij kon omarmen, werd ik weer liefde. De liefde die er altijd al was. En hoefde ik niets of niemand meer verantwoordelijk te laten zijn voor mijn geliefd voelen. Ik ben mijn liefde“.

De persoon die jouw vertrouwen nodig heeft, ben jijzelf. Niemand kan je zo consequent steunend zijn als jijzelf. Vriendelijk zijn voor jezelf verhoogt het zelfvertrouwen en vermindert je behoefte aan goedkeuring. Liefdevol zijn naar jezelf en zorgzaamheid voor jezelf verhoogt niet alleen het zelfvertrouwen, het verdiept ook je verbinding met anderen. Afgelopen week in een relatiesessie hoorde ik de vrouw tegen haar man zeggen; ‘ik wil niet verantwoordelijk zijn voor jouw zelfvertrouwen. Dat is een té zware last die op mijn schouders drukt. Draag daar zelf zorg voor‘.

Zelfvertrouwen betekent dat je voor je eigen behoeften en je eigen veiligheid kunt zorgen. Dat je daarin niet afhankelijk bent van anderen. Het betekent dat je erop vertrouwt dat je situaties met veerkracht benadert en tegelijkertijd vriendelijkheid oefent. Niet perfectie. Perfectie is de stem van angst en daarmee een vorm van controle. Dat komt je zelfvertrouwen niet ten goede.

Zelfvertrouwen betekent dat je weigert jezelf op te geven.

Andere elementen die gaan over zelfvertrouwen:

  • je bewust zijn van je gedachten en gevoelens en jezelf toestaan deze te uiten;
  • het volgen van jouw persoonlijke normen en waarden;
  • weten wanneer je eerst voor jezelf moet zorgen voordat je voor anderen zorgt;
  • ervaren dat je fouten kunt maken, dat dit geen mislukking is maar dat een mooi moment is om te leren;
  • nastreven wat je wilt zonder je door anderen te laten stoppen of te beperken.

Een 3-tal tips die je helpen zelfvertrouwen op te bouwen:

 1. Vermijd mensen die uw zelfvertrouwen ondermijnen. De mensen die je zelfvertrouwen ondermijnen, zijn mensen die gebruik van je maken en tegelijkertijd niet willen dat je succesvol bent. In de breedste zin van het woord. Het zijn de afgunstigen onder ons. Degenen die je dromen ondermijnen en van nee-zeggen de norm hebben gemaakt. Het heeft bij mij lang geduurd dat ik het kaf van het koren kon onderscheiden. Niet zo heel lang geleden hoorde ik een collega zeggen; ‘ik sprak een client van jou en ze sprak zó lovend over je’. Ze trok er een uitermate vies gezicht bij. En nee, dat beeldde ik me niet in. Het zag er ongeveer uit alsof ze op een citroen kauwde. Waarschijnlijk had ze het zelf niet in de gaten. Voor mij een signaal. Mijn vertrouwen krijgt op zo’n moment alertheid over zich. Alert vertrouwen noem ik dat. Door schande en schade opgedaan.

De enige controle die we hebben over de negatieve mensen in ons leven, is dat we ervoor kunnen kiezen ze binnen te laten of niet. Denk aan de personen om je heen. Ondersteunen ze jou? Wil je ze echt in je leven? Wat maakt dat je ze in je leven hebt? Dragen zij bij aan jouw goed – voor – jezelf – zorgen?

 2. Houd beloften aan jezelf. Het ontwikkelen van zelfvertrouwen houdt vooral ook in dat je je eigen beste vriend wordt en dat blijft. En dat omvat ook het nakomen van beloften aan jezelf. Jezelf bepaalde beloften doen, geeft houvast op de momenten dat je trouw wilt blijven aan jezelf. Zo heb ik mezelf ooit de belofte gedaan dat ik niet meer over mijn grenzen liet gaan. Dat heb ik geweten! Met knikkende knieën (dat dan weer wel) gaf ik recentelijk terug aan een zeer controlerend en manipulerend (overkomend) iemand; ‘ik laat me door jou niet vertellen wat ik wel en niet moet doen. Zeker niet als het om mijn eigen kind gaat’. ‘Ik ben een volwassene die goed in staat is om voor mezelf te denken. En als het om mijn kind gaat, geldt voor haar hetzelfde’. Ik kreeg daarna een zo mogelijk nog grotere tirade over mij heen. Het raakte me echter niet. Ik zat in mijn eigen begrenzende energie. Daarmee was ze alleen met haar tirade en richtten de pijlen zich op haarzelf.

Welke beloften aan jezelf kun jij maken om jouw zelfvertrouwen een boost te geven?

3. Spreek vriendelijk tegen jezelf. Wanneer jij streng bent voor jezelf, – jezelf bestraffend toespreekt – kun je je afvragen wiens stem ze daarin horen. Laatst vroeg ik het aan een client. Toen ze direct daarop antwoordde; ‘ ik herken hierin de stem van mijn vader. Het was nooit goed genoeg’ schrok ze van haar eigen antwoord. We kennen en ervaren allemaal weleens die stem. De interne criticus die ons van alles wijsmaakt. Wat we er echter mee doen, is een andere. Sommigen hebben zich ermee geïdentificeerd en worden erdoor geleefd. Wat funest is voor het zelfvertrouwen. Anderen horen de criticus en glimlachen erom. Hoe je ermee omgaat, geeft richting aan je zelfvertrouwen.

In mijn boek ‘RAAK in je relatie – meer verbinding in 52 weken’ schrijf ik:

‘Eigenwaarde geeft een fijne basis van waaruit jij jouw jou kunt besturen. Dit zorgt voor voldoende zelfvertrouwen waardoor je met vertrouwen het leven leeft. Tegenslagen zijn uitdagingen, pijn is een kans tot groei en een conflict is een manier om een frisse wind te laten waaien. Dit vertrouwen zorgt voor een gezonde ontwikkeling van autonomie. En van daaruit kun je jouw leven richting geven. Met jou aan het stuur’.

Je gelijk of je relatie. Wat kies jij?

Je gelijk of je relatie. Wat kies jij?

Er is niets menselijker dan je willen vastbijten in jouw versie van de waarheid. We bekvechten wat af om ons gelijk te halen. Sterker nog: er is een psychologische theorie – cognitieve dissonantie – die uitwijst dat als we eenmaal iets geloven over onszelf en de wereld om ons heen is, we alleen die info filteren die ons geloof over iets of iemand ondersteunt. Het voorkomt dat we geconfronteerd worden met de negatieve emotie die we ervaren als we geen gelijk hebben. Het houdt ons ver weg van een gevoel van schuld, schaamte, angst en/of ongemakkelijk voelen.

De dissonantie theorie ten spijt, gelijk willen hebben is een lastige en meestal onwenselijk ingrediënt in het behouden van een gezonde relatie. Let wel: conflicten hoeven niet persé slecht te zijn. Een conflict kan partners zelfs dichterbij elkaar brengen doordat ze hun zorgen delen en op zoek gaan naar wenselijke uitkomsten. Dit is echter niet het geval bij het vasthouden aan je gelijk. Als gelijk krijgen en hebben prioriteit geniet op je relationele agenda, krijg je te maken met de volgende uitdagingen:

  • hoe vaker jullie escaleren op het verkrijgen van je gelijk, des te sterker je percepties over elkaar negatief gekleurd worden. Gedrag wordt geevalueerd als intentioneel, verwijtend en zelfs egoïstisch. Met alle gevolgen van dien.
  • eerdere ervaringen zijn vaak input om situaties in het hier en nu te beoordelen. Voor je het weet zit je samen in een patroon waarin je in duivelse dialogen terecht komt. Met alle negatieve, energiesluprpende interacties tot gevolg.
  • Stabiele relaties kennen veel meer positieve dialogen dan negatieve. Gevangen in de behoefte om gelijk te hebben, zullen jullie meer te maken krijgen met beschuldigen, verwijten maken, elkaar neerhalen, kleineren en/of bekritiseren. Daar is de relatie toch niet voor bedoeld?!

Interacties waarin het gelijk overheerst, zet ons gevangen in patronen waar de enige weg naar de uitgang, verwijdering is. We trekken ons terug of zetten ons schrap voor het volgende duel. Een gebed zonder end. Met slechts verliezers aan de zijlijn. Wat als je ervoor kiest om je behoefte om gelijk te hebben opgeeft? Wat krijg je er dan voor terug? Nou. Dit…

  • door niet je energie langer te richten op de ander te overtuigen van je gelijk, ben je meer in staat om stil te staan bij de gevoelens en behoeften van je partner. In andere woorden: je bent minder met jezelf bezig en meer met jullie samen.
  • hierdoor ontstaan meer positieve interacties waardoor positieve gevoelens over jezelf en over jullie relatie, toenemen. Je voelt je meer gezien, meer geliefd en meer gewaardeerd.
  • doordat je meer in contact bent, zijn verschillende gezichtspunten makkelijker te overbruggen. Je aandacht is bij het begrijpen van de ander en daarmee hoor je beter wat voor de ander belangrijk is. En visa versa. En alleen al je gehoord voelen kan er voor zorgen dat je je makkelijker neerlegt bij dat situaties weleens anders gaan dan je had gewenst.

Als je je wens om gelijk te hebben opgeeft, krijg je er iets waardevols voor terug: de weg naar meer in contact zijn, je verbonden voelen samen, brengt jou en jullie relatie op een plek in je leven waarin het veilig, vertrouwd, geborgen en waardevol voelt. Je hoeft er alleen nog maar voor te kiezen.

Loslaten is anders vasthouden

Loslaten is anders vasthouden

[vc_row][vc_column][vc_column_text]Wat is de reden van mijn ergens aan vasthouden? Dat mijn gedachten uitgaan naar situaties, naar mensen en gebeurtenissen die me zoveel energie kosten? Simpel: we zijn verslaafd aan denken. We zijn verslaafd aan de controle waarmee het denken ons misleidt! Ja inderdaad. Je leest het goed. We zijn net als de hond die zijn bot niet loslaat. We kauwen, bijten of likken erop alsof het ons laatste maal betreft. Alle ‘wat als’ of ‘had ik maar’ of andere dramatische gedachten bezetten ons en trekken onze energie leeg.

 

Het kan anders. Volgens mij zijn we het er wel over eens dat het namelijk nergens toe leidt. De situatie verandert niet, de mensen blijven wie ze zijn en we krijgen door ons denken niet meer grip op ons leven. Wat we willen veranderen als we loslaten, is onze gedachten. Die hebben ons in de greep. We zijn erdoor bezet. We roepen: ‘ik moet het loslaten’. We bedoelen: ‘ik wil er geen aandacht meer naar toebrengen’. En daar is het nodige voor nodig want het is als die roze olifant; ‘als we zeggen om er dan niet meer aan te denken, staat ie al in de kamer’.

 

Wat jij los wilt laten, heeft jouw voelen erover nodig. De situatie vraagt van jou om datgene wat jij voelt, toe te laten en het er te laten zijn. En als het er dan is, geef je het gevoel figuurlijk de stoel naast jou. Niet meer en niet minder. Je kijkt het aan, stelt zo nu en dan een nieuwsgierige vraag, luistert in stilte naar het antwoord en je brengt je aandacht naar de energie die eronder ligt. Zit er onder die boosheid wellicht een gevoel van onmacht? Merk je aan jezelf dat het ergens een gevoel van niet goed genoeg zijn, aanraakt? Waar gaat die controle – die steeds terugkerende gedachten – over?

 

Het kan zijn dat je gevoelens als schaamte of schuld gaat voelen. Dat je voelt dat je bepaalde betekenis toegekent aan de situatie die je een gevoel geven tekort te schieten. Inderdaad. Allemaal gevoelens die je liever niet voelt. En er dus bezig bent met datgene wat zich buiten jouzelf afspeelt. Vingers wijzen, of je gedachten naar het verleden of de toekomst laten afdwalen. Je wilt controle en de slotsom van iets vasthouden is dat je geen enkele controle hebt.

 

 

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column css=”.vc_custom_1569786571599{margin-top: -100px !important;}”][os_text_and_quote quote_text=”Je denken geeft je de schijn van controle”]Hoe meer je denkt, des te meer je de illusie hebt van controle. Des te angstiger je wordt, des te groter de behoefte aan controle. Des te meer je gaat piekeren. En zo blijf je in cirkels bewegen en raak je erin gevangen.[/os_text_and_quote][vc_empty_space height=”50px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column css=”.vc_custom_1569782807120{margin-top: -200px !important;}”][vc_column_text][vc_row][vc_column width=”1/1″][vc_column_text]

Je vele gedachten over situaties en mensen zijn dus het excuus om niet te hoeven voelen. Het zijn rationalisaties die dienen als verklaring over hoe we ons voelen. We voelen echter niet als we denken. Zodra je je meer comfortabel gaat voelen met het gevoel dat je uitnodigt op de stoel tegenover je, ga je merken dat er diepere angsten onder liggen. Meestal die te maken hebben met onze hechtingsbehoeften. We willen ons geliefd voelen, ertoe doen en goed genoeg zijn. We willen dat er van ons gehouden wordt en dat we gewaardeerd worden.

Thich Nhat Hahn zei het al: ‘We hebben moeite om ons lijden los te laten. Uit angst voor het onbekende houden we liever vast aan het vertrouwde’. Loslaten is moeilijk, omdat het betekent dat je iets van jezelf moet loslaten. Je verwachtingen, je behoeften, je illusies. Het goede nieuws hierin is dat het niet echt van jou is. Het zijn aspecten van wie je denkt te zijn, gestoeld op oude overtuigingen. Je bent je ermee gaan identificeren. Zonder je af te vragen of deze in het hier en nu nog steekhoudend zijn. Laat het gaan en het laat jou los. Het wordt tijd dat je je eigen verhaal gaat herschrijven.

In de meeste gevallen kun je de emoties die thuishoren bij een onderliggend gevoel, zelf doorwerken. Hier is een proces dat u kunt doorlopen om de greep van de situatie van “loslaten” los te laten:

Zoek een rustige plek waar je niet gestoord zult worden. Geef jezelf minstens 30 minuten  omdat je de energie van het proces niet wilt doorbreken.

  1. Ga ontspannen zitten in een stoel of op de vloer.
  2. Sluit je ogen en haal tien keer diep adem om jezelf te kalmeren en te centreren.
  3. Focus op het proces van je ademhaling. Dwing het niets te zijn. Laat je lichaam gewoon ademen zoals het altijd doet.
  4. Als je je kalm voelt, denk dan aan de situatie waar je last van hebt, dat wat je wilt loslaten. Voel de gevoelens die opkomen. Houd niets achter.
  5. Focus op het sterkste gevoel. Waar voel je het precies in je lichaam? Alle emoties huizen in ons lichaam die op hun beurt fysieke sensaties creëren (pijn, hitte, kou, gevoelloosheid, beklemming, enz.).
  6. Focus op het gevoel in je lichaam. Neem de tijd om precies te begrijpen waar het is en wat de sensaties zijn. Probeer er niet weg te laten gaan, want dit zal er alleen voor zorgen dat ze blijven bestaan. Observeer de sensatie. Beschrijf het zo gedetailleerd mogelijk. Terwijl je dit doet, kan het gevoel veranderen en evolueren. Blijf erbij.
  7. Als je eenmaal weet wat en waar de sensatie is, vraag je af welke boodschap je lijf probeert over te brengen. Dit soort ingevingen komen vanuit je binnenwereld en zijn er om je te helpen groeien. Het hoeven niet persé woorden zijn. Het kunnen kleuren, gevoelens, geuren of een willekeurige ingeving zijn. Sta open voor alles wat zich voordoet. Het kan wel of niet iets zijn dat zinvol is. Beoordeel het niet als goed, slecht, goed, fout, gek of iets anders. Wees er gewoon bij en laat het gewoon opkomen.
  8. Als je het gevoel hebt dat je zoveel mogelijk informatie hebt ontvangen, haal dan tien keer diep adem, en concentreer je op het proces en de gewaarwordingen van de ademhaling.
  9. Open je ogen en begin te schrijven wat voor jou opkomt in een dagboek of notitieboek. Pen en papier werken het beste voor dit proces. Blijf zo lang als je kunt schrijven zonder er iets over te beoordelen. Jij noch iets wat je schrijft is verkeerd, gek, dom of enig ander negatief oordeel. Ook jij noch iets wat je schrijft is goed, briljant of geweldig. Dat is het gewoon.
  10. Beantwoord in je dagboek de volgende vragen: Hoe kan wat ik net heb ervaren me helpen vooruit te komen in mijn leven? Kan ik de moeilijke ervaring anders zien? Kan ik mezelf anders zien? Wat kan ik doen om de emotionele tol van soortgelijke ervaringen in de toekomst te minimaliseren en los te laten wanneer ze zich voordoen? Wat zou een ondersteunend verhaal zijn dat ik mezelf over de situatie kan vertellen?
  11. Herhaal dit proces totdat je voelt dat u echt kunt loslaten en vooruit kunt gaan. 

 

Als je door het eerste verzet heen bent en je je aan deze oefening kunt geven, zul je  merken dat datgene wat jou zo bezet houdt, meer en meer vervaagt. Het laat jou los. Er komt een moment waarop je je realiseert dat je er al even niet aan gedacht hebt. Dit heeft te maken met dat je stilgestaan hebt bij datgene wat jouw gevoel je al die tijd al wilde laten weten. Je bent gaan luisteren en in die stille aandacht, vind je de kracht andere waarheden over jezelf eigen te maken. Je houdt nu anders vast.

 [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]