We hebben geen probleem

We hebben geen probleem

Wanneer we vastzitten in onze emoties, pijn ervaren door ervaringen, in conflict zijn met ons leven ….. klachten hebben die fysiologie uitsluiten, zijn we geneigd óf door te gaan alsof er niets aan de hand is, óf we gaan als een bezetene allerlei zelfhulpboeken verslinden, veel geld uitgeven aan cursussen, workshops of retraites óf we aanvaarden (uiteindelijk) professionele hulp. Over al het voorgaande heb ik geen oordeel. Volgens mij geldt daar het principe ‘baat het niet, schaden doet het zeker niet’. Tenzij je verwachtingen hoog zijn en je teleurgesteld bent. Maar als professional sta ik mezelf toe om mijn idee over professionele hulp te delen.

Ooit geloofde ik in de ideale wereld waarin ik mensen mocht helpen die een probleem ervaren. Als ik daar nu op terugkijk, voel ik een lichte glimlach verschijnen. Beetje naïef en o zo menselijk. Wie dacht ik eigenlijk dat ik was?
 

De loop der jaren heeft me een wat realistischer beeld geschetst. Het enige wat ik kan betekenen, is mensen op weg helpen het conflict in zichzelf op te lossen. Ik bied handreikingen – zet wat piketpaaltjes uit – en het werk zelf wordt verricht door de ander. En het mooiste is natuurlijk wanneer de client het piketpaaltje op een andere plek zet omdat dit beter aansluit. Ik spiegel, stel vragen, plaats zo nu en dan een opmerking waarvan ik mag hopen dat het iets oproept – meestal boosheid of weerstand is mijn ervaring – en that’s it. Zinvol maar niet zaligmakend.

En toch maak ik elke dag opnieuw mee dat mensen de oplossing van hun ‘probleem’ in de handen leggen van diezelfde professionals. ‘Ik heb een probleem en ik wil dat jij het fixt’. Nee, dat willen ze helemaal niet. Ze willen dat wij professionals ze helpen de onmacht die het oproept – het gevoel van onvermogen – weg te nemen. En het liefst een beetje snel. De psychiatrie speelt daar mooi op in. Want medicatie is een zeer efficiënte buffer tegen zoveel intern conflict. Veel conflicten in onszelf zijn existentieel. Het is het gevolg van de ideëen die we hebben over onszelf afgezet tegen de verwachtingen die we projecteren op de wereld om ons heen. En laat die wereld anno 2017 nu sneller, visueler, informatiever en veeleisender aanvoelen dan ooit tevoren. Ik geloof oprecht dat hierdoor de interesse voor gezonde voeding, meditatie, veel aandacht voor toenemend bewustzijn, alternatieve leefstijlen en dergelijke een antwoord op zijn. We kunnen het niet meer bijbenen en raken ‘overloaded’. We staan het onszelf niet toe om crisis te ervaren. Burn-out, verslavingen, depressies, angsten, vechtscheidingen het gevolg.

Maar terug naar die professional. Psychologie en Psychiatrie zijn niet het antwoord. Gedrag en Persoonlijkheid zijn veelal geconditioneerd. Gecreëerde beelden over onszelf die we liever niet toetsen op waarheid want stel dat het niet klopt? In mijn optiek is het antwoord hierop dat we bereid zijn zo nu en dan (en liever wat vaker) een stap terug te doen. Jezelf te bezien in de context van het grotere geheel en in de vertraging te gaan. Vooral dat. Accepteer jij je eigen levensritme en je eigen toonsoort of laat je je gek maken door de buitenwereld? Ik gebruik bewust niet het woord ‘leven’. Want in mijn optiek is het leven een prachtig samenspel tussen mogelijkheden en grenzen. Zoals ook in de natuur. Echter in de maakbaarheid die we met elkaar gecreëerd hebben, negeren we die perfecte levensbalans.

Een probleem is pas een probleem als je gelooft dat jij het niet kunt oplossen. Een crisis ontstaat vooral als je het interne conflict negeert.

Wanneer je probleem vertaalt naar een conflict in jezelf wat jouw aandacht vraagt – en ja, hulp daarbij aanvaarden is écht fijn – dan hoef je alleen nog maar diep in het conflict te duiken, het te omarmen, ermee te vrijen desnoods en je boort als vanzelf de kracht aan om ermee te dealen.

Begrijp me niet verkeerd. Dit schrijven is niet bedoeld om mezelf werkeloos te maken (hoewel het wel de ultieme kans is voor te leven waarin ik geloof op basis van dit stuk), noch om jouw hobbels en bergen op deze levensweg te bagatelliseren. Meestal weet ik bij de eerste zinnen nog niet eens waar dit stuk naartoe gaat. Hier dus.

Ik wil met dit schrijven aangeven dat we zelf tot veel in staat zijn. Dat veel waarmee we in het leven worstelen ontstaat doordat we onvoldoende of pas heel laat erkennen dat we in conflict zijn. Dat het negeren van die interne conflicten psychopathologie in de hand werkt maar dat dit niet is wie we zijn. We hebben geen probleem. We hebben een conflict. Schudt jou dat op? Maakt het je boos wellicht? Voel je verontwaardiging? Mooi. Blijf daarbij. Dan is dit jouw moment.