Vertrouwen in de relatie

Vertrouwen in de relatie

Vertrouwen is het fundament waarop de pilaren van elke relatie, rusten. Zonder vertrouwen heeft de relatie – welke relatie dan ook – weinig kans en zonder wederkerigheid in de relatie, heeft vertrouwen geen waarde. Vertrouwen is de lijm die mensen met elkaar verbindt en tegelijkertijd is gebrek aan vertrouwen misschien wel de belangrijkste reden waarom relaties eindigen. Waarom is vertrouwen zo belangrijk in relaties?

  1. Vertrouwen voorziet in wederkerigheid. Om wederkerigheid in de relatie te laten floreren, is vertrouwen onontbeerlijk. Het is de bouwsteen voor elk emotioneel en relationeel verkeer. Zoals een kind het vertrouwen van haar ouders nodig heeft om zich goed te kunnen ontwikkelen, zo geldt dat ook voor elke vorm van relationeel verkeer. In vertrouwen zijn we loyaal, in vertrouwen durven we onszelf te laten zien, in vertrouwen kunnen we kwetsuren overstijgen.
  2. Vertrouwen maakt veerkrachtig. In veiligheid en vertrouwen in relaties met anderen zijn we beter in staat om bij tegenslag, flexibel te reageren op situaties. Het zorgt ervoor dat we hulp vragen en/of boven de situatie te hangen en daarop te reageren. Vertrouwen in anderen en onszelf is de natuurlijke afweer tegen slecht nieuws, verlies, trauma of tegenslag.
  3. Vertrouwen helpt om eerdere kwetsuren te helen. Uit onderzoek is gebleken dat we eerdere kwetsuren o.a. op het gebied van vertrouwen, kunnen helen als we anderen (weer) vertrouwen en daar verbinding mee voelen.
  4. Vertrouwen geeft rust en veiligheid. Als er vertrouwen is, kun je het oneens zijn met elkaar, zelfs conflicten hebben zonder dat het jullie relatie aantast. Het is ‘slechts’ een manier om de kaarten weer te schudden en helderheid te krijgen waar je met elkaar staat.
  5. Vertrouwen zorgt ervoor dat je emoties niet met je aan de haal gaan. De mate waarin je de ander vertrouwt, is tegelijkertijd de mate waarin je bepaald gedrag van de ander interpreteert als intentioneel of juist niet. Bijvoorbeeld als iemand die je heel erg vertrouwt je kwetst, ben je eerder geneigd om het gedrag toe te schrijven als niet-intentioneel; ‘hij heeft het vast niet zo bedoeld’. Het tegenovergestelde is ook het geval: als je iemand niet vertrouwt, is de kans groot dat je gedachte begint met; ‘zie je wel…’

Vertrouwen is de plek waar je moed mag oefenen en je angsten uitspreekt. Uit: RAAK in je relatie

Vertrouwen in de relatie is een groot goed. Iets waar je zorgvuldig mee omgaat. We kunnen nu eenmaal niet maar een beetje vertrouwen. Vertrouwen doe je of doe je niet. Maar wat zijn nu kenmerken waardoor je reden hebt om de ander te vertrouwen? Die zijn namelijk best duidelijk:

  1. Openheid en transparantie. Iemand die je vertrouwt deelt in openheid wat hem of haar bezighoudt. Zonder enig voorbehoud. Hij/zij is bereid om, ook als het lastig is, jou deelgenoot te maken van wat hem/haar bezighoudt, waar twijfel zit en welke gedachten en gevoelens hij/zij heeft. De ander laat zich aan jou zien.
  2. Is niet uit op gelijk krijgen maar heeft zijn/haar prioriteit bij de relatie. Deze persoon vindt het geen probleem om sorry te zeggen en somt ook geen excuses op om zijn ‘fout’ toe te dekken.
  3. Legt zijn/haar bezigheden neer als je aangeeft hem/haar nodig te hebben. Een persoon die betrouwbaar is, is de persoon die aanvoelt wanneer jij zijn/haar aandacht nodig hebt. Jij bent op dat moment even prioriteit en dat voel je.
  4. Heeft luisterende aandacht. Een van de momenten waarin voelbaar is dat de ander te vertrouwen is, is de mate waarin de ander oprecht naar jou luistert. Zonder zijn/eigen punt te willen maken of je te onderbreken. Dat is zo’n moment waarop je voelt dat deze persoon er echt voor jou is. En betrouwbaar is.
  5. De ander geeft vriendelijk en duidelijk zijn/haar grenzen aan. Ik zeg altijd; liefde heeft grenzen nodig. Als je weet waar je bij de ander aan toe bent, is dat een belangrijk onderdeel van vertrouwen. Iemand is duidelijk, consistent in zijn/haar handelen en daarmee betrouwbaar.

Als vertrouwen de tand des tijds doorstaat, legt het een mooie fundering voor duurzame en op groei gebaseerde relaties.

En we leefden nog lang en gelukkig … toch?

En we leefden nog lang en gelukkig … toch?

Ons hele leven bestaat uit in relatie zijn.

Er was eens een meisje wiens leven kleur kreeg van dromen over later, trouwen met die ene prins. De prins die haar ten alle tijden begreep, er altijd voor haar was en haar aanbad. Een prins die haar hartstochtelijk over zijn knie boog en haar elke keer de kus gaf waar haar hart steeds weer van oversloeg … zo’n prins. Met deze wens ging het meisje op tocht, en hield bij elke potentiële man haar prinsenchecklist klaar. De eerste zeepbel van verwachtingen springt wanneer blijkt dat de prins of prinses van hetzelfde geslacht is. Zo zijn we niet grootgebracht. Maar volle goede moed stappen we alsnog samen met onze verliefdheid in een relatie en plakken we de checklist op de koelkast.

Wake-up call

Ons hele leven bestaat uit in-relatie-zijn-tot. En als we dan die ene, bijzondere liefde tegenkomen, degene die ons hart over laat slaan, staan we niet stil bij werken aan de relatie, het uitspreken van wensen en behoeften en vooral investeren in onszelf. In het begin worden we opgetild door de verliefdheid, de spanning van nieuwe sexuele ervaring en is alles rose, geurig en kleurig. Die begintijd heeft wel wat weg van een sprookje maar de wake-up call is soms indringend en luid. Voor we er erg in hebben, zitten we in een relatie die voortkabbelt, waarin we leuke momenten met elkaar beleven maar waarbij zowel de seks als de goede gesprekken tot het waakvlammetje zijn teruggebracht. Hoe komt dat nou en nog belangrijker, hoe krijgen we de relatie weer op het oude niveau?

Verantwoordelijkheid

Het klinkt als een cliché, maar om een gelukkige relatie te hebben, is het in de eerste plaats van belang dat je goed voor jezelf zorgt. Doe de dingen die je altijd al deed en waar je blij van wordt. Neem tijd en ruimte voor jezelf. Geluk in de liefde maak je namelijk zelf! Jij bent degene die verantwoordelijk is voor jouw emotionele gezondheid. Niemand anders kan dat voor jou doen. En daar gaat het nog wel eens mis in relaties. Stel elkaar eens de vraag; wat is van jou en wat is van mij? als het gaat om verantwoordelijkheid nemen.

De mate waarin we de ander verantwoordelijk maken voor ons geluk, is de mate waarin we ons leven als ongelukkig ervaren.

Duurzame bron

Het is niet de relatie die ons gelukkig maakt, het is een gelukkige relatie die bijdraagt aan een gelukkig leven. Dat lijkt bijna een open deur, maar is het niet. Een relatie is een verschijnsel met twee gezichten, waar ieder een heel andere kant opkijkt. Terwijl een gelukkige relatie een van de belangrijkste geluksfactoren is, is een ongelukkige relatie een van de belangrijkste factoren van ongelukkig en ongezond zijn.Dat roept een cruciale vraag op. Wat verhoogt de kans dat een relatie een duurzame geluksbron wordt? Oefenen, in de zin van eerst een tijdlang samenwonen en dan trouwen, helpt daarbij niet. Ook het krijgen van kinderen, goede baan, mooie auto is ook geen garantie voor een duurzame relatie. Het antwoord luidt: persoonlijkheid en communicatie.

Ja maar

Jij hebt er echt alles aan gedaan om haar duidelijk te maken dat …. en zij begrijpt er niks van, luistert niet naar je en blijft maar doorgaan met haar vervelende of irritante insinuaties/aantijgingen. De crux is dat je haar niet hoeft te veranderen maar dat dit over jou gaat. Hoor je jezelf in gedachten de ja-maars opdreunen? Ja maar wat als mijn partner zich nooit aan haar afspraken houdt. Of: Wat als mijn partner altijd maar met haar werk bezig is, nooit opruimt en nooit tijd voor mij heeft? In al dit soort situaties gaat jouw probleem nog steeds niet om de ander maar om jou. Jij hebt in die situatie iets te doen of te laten wat je niet doet of niet laat.

Patrijspoort


De wereld is altijd een spiegel van jezelf en je kunt er alleen maar in tegenkomen wat in jouw wereldbeeld past. Daarbij is je beeld van de werkelijkheid, voor zover er überhaupt een werkelijkheid bestaat sterk vertekend. Je kijkt als het ware door een patrijspoortje naar die werkelijkheid en ziet er maar een beperkt deel van. Jouw partner en alle andere mensen kijken ook door een patrijspoortje naar diezelfde werkelijkheid en zien hele andere dingen dan jij ziet. Dat komt omdat datgene wat je hebt geleerd waar te nemen gefilterd wordt door alle ervaringen die je in je leven hebt opgedaan en waaraan je een bepaalde betekenis hebt gegeven. Het simpele bewustzijn dat jouw werkelijkheid een andere is dan die van de ander, kan al maken dat je anders naar je situatie kunt kijken.

De mate waarin we beiden bereid zijn te investeren in onze relatie is tevens de uitkomst van de mate waarin we een gelukkige relatie ervaren.

Basisvoorwaarden

Kent jouw geliefde jouw diepste angsten, deel e in je hoop en dromen over het leven? Praten jullie over de toekomst samen en delen jullie een gezamenlijke interesse? De basisvoorwaarden van een gelukkige relatie zijn de investeringen die je doet in tijd, energie, loyaliteit en aandacht en de mate waarin je jezelf laat zien aan je geliefde. Hoe meer je laat zien van jezelf, hoe kwetsbaarder je ook bent. In deze kwetsbaarheid zit zowel de belangrijkste kern van geluk samen, maar ook het risico van de pijn. Waar kies je voor? De veilige weg of de gelukkige, intieme weg?

[/vc_column_text][vc_column_text]

Ik zorg voor mij. Jij zorgt voor jou en Samen zorgen we voor de relatie.

Mentaal kasboek

Liefde is onvoorwaardelijk toch? Dat zou een hele mooie werkelijkheid zijn, maar het is slechts een klein deel van de waarheid. We geven vaak aan de ander, niet voor de ander maar voor onszelf. Zo vullen we onvervulde behoeftes op. Hierdoor ontstaat spanning op de balans tussen geven en ontvangen. Er komen mentale kasboeken op tafel en nog erger, de focus wordt verlegd op krijgen in plaats van geven. Heb je dit mechanisme ook verwerkt gezien in een sprookje?

Belangrijk


Als we volledig open staan om in de eerste plaats onszelf als het centrale middelpunt van belangrijk te zien, ontstaat veel meer ruimte om te geven om het geven. Je eigen behoeften wordt namelijk al gezorgd, door jouzelf. Als dat het geval is, kun je dat ontbijtje op bed brengen, een luisterend oor bieden als je lief daarom vraagt, een leuk weekend cadeau doen omdat jij dat wilt en niet omdat de ander dat verwacht. En nog fijner, ons kasboek van geven en ontvangen blijft in de pocket.

Geluk in je relatie. Een toverbrouwsel van een liefdevol sprookje met een korrel zeezout en confronterende waarheden met een roze randje alsjeblieft! Het beste nieuws wat wij je kunnen geven is dat je blij mag zijn dat Jij het bent die kan kiezen voor een gelukkige relatie. Het enige wat je hoeft te doen is je op een liefdevolle manier verhouden tot je geliefde.
Oefening baart Liefde

Oefening baart Liefde

Hoe komt het toch kan dat relaties tussen twee vrouwen vaak intens en liefdevol zijn maar op langere termijn tóch niet stand houden. Wat gaat er mis? En welke patronen volgen wij vrouwen daarin? Heeft het te maken met de gevoeligheid van veel vrouwen? Of uitgesproken karakters?

Om deze vraag beantwoord te krijgen, leg ik een voorbeeld uit de praktijk langs de meetlat van de relationele dynamiek tussen vrouwen: Als haar partner Els thuiskomt met de mededeling dat ze verliefd is geworden op een ander, realiseert Agaath zich dat ze niet goed heeft opgelet in hun relatie. Al jaren lijkt alles goed te gaan. Het nieuws komt als donderslag bij heldere hemel voor Agaath. Achteraf vraagt ze zich af waar de liefde al die tijd was? Welke bijdrage heeft zij geleverd aan hun liefde én aan de breuk?
Agaath en Els hebben zo hun onenigheid, hun strijd. Ze vechten mild over de simpelste zaken. Agaath praat te veel, Els te weinig. Els is te weinig thuis, Agaath wil te veel. Toch genieten ze van elkaars gezelschap. Ze vrijen minder frequent dan vroeger, met minder passie, maar er is zeker wel intimiteit. Als ze thuiskomen van het werk kussen ze elkaar, zijn ze blij om elkaar te zien.

Ze eten altijd samen, spreken dan de dag door en de avonden brengen ze regelmatig in elkaars gezelschap door. Niets dramatisch. Het leven zoals velen van ons dat wel in meer of mindere mate herkennen.Recent komt Agaath erachter dat ze in slaap gesukkeld is binnen haar relatie met Els. Ze heeft voor haar gevoel niet de interesse in de relatie verloren, ze is de interesse in zichzelf verloren. In haar eigen leven. In de dingen die voor haar belangrijk zijn. Agaath realiseert zich dat ze veel van zichzelf heeft ingeleverd ten behoeve van de relatie. Denkt ze.

De mate waarin jij jezelf laat zien in de relatie en de mate waarin jij de relatie waardeert zijn belangrijk en liggen in elkaars verlengde.

Hoe weinig we ook écht weten over de liefde en geluk, we weten meestal wel dat het gedrag van de ander niet bepalend is voor ons welbevinden.Wij zijn er zelf verantwoordelijk voor om zorg en aandacht aan onszelf te besteden ongeacht anderen en ongeacht de externe omstandigheden waarin we ons begeven.Elke relatie begint met de relatie die we met onszelf hebben. Als we niet in verbinding staan met onze eigen kern, dan hebben we niets wat ons kan verbinden met de ander. Het gaat er nooit om wat de ander doet. Centraal staat vooral de vraag: hoe zie je jezelf in relatie met jezelf en met de ander en is dat wie je wilt zijn? Ben je jouw leven en jouw relatie aan het vormgeven op de manier zoals jij je dat wenst?

Ondersteunt jouw gedrag naar buiten toe dat wat je zegt te willen? En laten we eerlijk zijn. Het is voor ons vrouwen best een ingewikkelde opgave om in verbinding te blijven met onze kern. De meesten van ons zijn opgegroeid met de onbewuste overtuiging dat we dienstbaar moeten zijn en dat zorg voor de ander onze primaire levenstaak is. Veel vrouwen die ik spreek ervaren goed voor zichzelf zorgen en zichzelf centraal stellen als egoïstisch. Niets is minder waar. Goed voor jezelf zorgen is dé manier om een gezonde relatie te onderhouden. Als je jezelf waardevol acht en liefdevol naar jezelf bent, heb je simpelweg meer te geven aan anderen.

Lesbische en biseksuele vrouwen ook nog eens een minderheid. In onze opvoeding is hetero zijn nog steeds de normen homoseksualiteit afwijkend. Zie binnen een dergelijke maatschappelijke context jezelf maar eens én waardevol te vinden – voor jezelf te gaan staan – én een gezonde en goede relatie te onderhouden. Gelukkig zien we hierin steeds meer veranderen en ontwikkelen de lesbiennes en biseksuele vrouwen van nu een groter zelfbewustzijn.

De mate waarin jij jezelf laat zien in de relatie en de mate waarin jij de relatie waardeert zijn belangrijk en liggen in elkaars verlengde. Maar om jezelf te laten zien moet je kwetsbaar durven zijn, en dit vraagt om volledige acceptatie van jezelf. Dat is een relationele wetmatigheid; schenk aandacht aan jezelf, aan wie je bent en waar je voor staat in het leven. Als je dat kunt, schenk je jezelf liefde en wordt het makkelijker om te geven in je relatie. Je kwetsbaar durven tonen is een belangrijk onderdeel van geven. Veelal vinden we dit lastig omdat het ons een onveilig gevoel kan geven. Maar vaker staan onzekerheden in de weg. Begin je al verbindingen te zien die leiden naar een fijne, gezonde relatie? Als relatietherapeute is mijn ervaring met vrouwenstellen dat ik voornamelijk drie typen relaties voorbij zie komen;
Hoe komt het toch dat relaties tussen tweevrouwen vaak intens en liefdevol zijn, maar op langere termijn tóch niet stand houden. Wat gaat er mis? En welke patronen volgen wij vrouwen daarin? Heeft het te maken met de gevoeligheid van veel vrouwen? Of uitgesproken karakters?

De éénrichtingsverkeer relatie

De ene partner zorgt voor de ander onder het mom van ‘als ik voor jou kan zorgen, voel ik me gelukkig’. En de andere partner laat zich dat wel gevallen. Geen van beiden heeft echter oog voor de aandacht die de relatie vraagt. Het is een ongezonde situatie omdat de verzorgende zichzelf steeds kleiner maakt en weinig of geen aandacht meer heeft voor zichzelf. Ze is volkomen afhankelijk van de mate waarin de andere partner de zorg ontvangt. De basis van de relatie wordt slechts gevormd door de behoeften van één partner; degene die de zorg ontvangt. In dergelijke relaties wordt over het algemeen al snel besloten te gaan samenwonen, waarbij het overigens niet altijd een bewuste keuze is. De een trekt bij de ander in, en voor ze het zich écht bewust zijn, delen zij een leven samen en een huishouden.

De parallele relatie

De ene partner zorgt voor zichzelf en de ander doet hetzelfde. Ook in deze relatie wordt niet voor de relatie zelf gezorgd. In deze relatie staan onafhankelijkheid, kracht en de vaardigheid om voor zichzelf te zorgen, hoog in de lijst van waarden. Over het algemeen hebben deze partners een druk sociaal leven en ze spenderen op elkaar en het gevoel van verbinding is niet groot. Generaliserend kan gesteld worden dat deze stellen vaker apart van elkaar wonen dan samen. En als ze samen-wonen, draaien ze vaker dan andere typen stellen, hun eigen programma. Deze stellen hebben geen hoog oplopende conflicten – emoties spelen minder een rol – en de intimiteit zoeken ze vaker buiten de relatie bijvoorbeeld in het contact met familie, dan dat ze dit bij elkaar vinden.

De versmolten relatie

De partners zorgen voor elkaar maar niet voor de relatie. In een dergelijke relatie zijn de partners zo versmolten met elkaar dat het niet geheel duidelijk meer is waarin de eigenheid en de verschillen zitten. Beslissingen nemen is bijvoorbeeld een probleem aangezien de partners meer gericht zijn in het plezieren van elkaar, dan in het delen van wat ze nodig hebben voor zichzelf. De mate waarin wordt gehouden van de ander is dezelfde mate waarin de partner zichzelf wegcijfert – opoffert – als bewijs van de liefde. De ander heeft absolute prioriteit, veelal ten koste van zelfwaardering en zelfzorg. Deze vrouwen schenken weinig of geen tijd en aandacht aan zichzelf.

Uiteindelijk komen vrouwen in een dergelijke relatie veelal in boosheid en verzet terecht. Jezelf wegcijferen is namelijk iets anders dan geven. Bij wegcijferen wil je er iets voor terug; dezelfde zorg die jij aan die ander geeft. Er wordt als het ware een mentaal lijstje bijgehouden over het geven en nemen. Als dat uit balans is, ontstaat er destructieve boosheid. Mijn ervaring met vrouwen in een versmolten relatie is, dat als het éénmaal scheef zit, vaak veel boosheid aan de oppervlakte komt. Dé uiting van het verzet om nog langer in deze ‘de ander is meer waard dan ikzelf’ relatie te verblijven. Ook deze stellen kiezen er over het algemeen voor om snel samen te wonen. Ditmaal bewust. Het kan soms jaren duren voordat het dysfunctionele patroon waarin ze zitten naar de oppervlakte komt. Maar vroeger of later komt het. Mogelijk een beetje herkenning in alle drie de bovenstaande voorbeelden? Wat er in ieder geval mist in bovenstaande voorbeelden, is balans. Elke relatie bestaat uit twee mensen met unieke behoeften en wensen. En deze vragen erom alle ruimte te krijgen. Zichtbaar te zijn, en door beide partners geaccepteerd te worden. Alleen dán zijn we in staat om op een gezonde manier voor onze relatie te zorgen.

‘Relaties zijn bedoeld om ons te verbinden. Niet om ons gelukkig te maken’

Een gezonde relatie is de uitkomst van twee mensen die van elkaar houden en daarbinnen bewust keuzes maken om emotioneel, fysiek, psychologische en spiritueel in zichzelf te investeren, en deze als input te gebruiken om het een gedeelde ervaring te maken binnen de relatie. Daarmee verdiept ook de relatie zich. Het is een wederkerig proces. Je kunt ook zeggen dat de relatie het fundament is van waaruit je samen de verdieping in jezelf opzoekt. In ieder geval gaat het erom dat je de commitment aangaat met jezelf én met de relatie. Niet met de ander. Alleen dan groei je naar meer eigenheid als vrouw en wordt de relatie een aanvulling op wie jij bent in plaats van een invulling van wie jij niet bent. Vrouwenstellen in het bijzonder worden uitgedaagd in het balanceren tussen persoonlijke voorkeuren en de wijze waarop zij hun samenzijn vormgeven. De uitdaging zit vooral in het stellen van grenzen, door de gevoeligheid die vrouwen hebben ten aanzien van afstand en nabijheid. Of liever gezegd; alleen versus samen. Zodra de ene partner meer haar individuele ruimte gaat opeisen – meer richting het leven dat zij had vóór de relatie – kan dat bij de andere partner een angstige reactie teweeg brengen. De basis voor een ongezonde voortgang van de relatie ligt dan op de loer. Nodig is wederzijds begrip, en daarmee openheid en ruimte voor de wensen en gevoelens, wat er met beiden gebeurt als dit gaande is. Het zou mij niet verbazen als dit mechanisme ten grondslag ligt aan de vele lesbische relaties die uiteindelijk eindigen.

Wil je liefde? Geef liefde!

Terug naar Agaath en Els. Tijdens een individuele sessie met Agaath komt zij er achter dat ze zich grotendeels is gaan voegen naar Els. Ze is zich gaan aanpassen aan haar wensen en behoeften. Daarbij voorbijgaand aan wat zijzelf nodig had. Hoewel ze dacht dat ze hiermee investeerde in hun relatie, was ze in werkelijkheid Els aan het ‘pleasen’. Een zware belasting voor Els; zij ging zich onbewust verantwoordelijk voelen voor het Wel-Zijn van Agaath. Hierdoor ging Els zich terugtrekken waardoor Agaath nog meer uit de kast ging trekken om Els tevreden te stemmen. Een patroon dat uiteindelijk doorbroken wordt als Els de ultieme uitvlucht vindt; verliefd worden op een ander. En het roept vast een verbazing op als ik zeg dat Els, als ze met zichzelf niet een aantal zaken op orde krijgt, in dezelfde patronen terecht komt in haar nieuwe relatie. Wat we ons vaak onvoldoende realiseren is dat we maar op twee zaken invloed hebben; onszelf en de relatie. Als we de focus leggen op onszelf – op onze eigen ontwikkeling en laten zien wie we zijn en daar verantwoordelijkheid voor nemen – geven we onze partner het mooiste cadeau dat we te bieden hebben; onszelf. Relaties zijn bedoeld om ons in verbinding te laten zijn, niet om ons gelukkig te maken. Gezonde relaties zijn de relaties waarin de partners goed voor zichzelf zorgen; ruimte innemen voor hun eigen wensen en behoeften, en daarin hun grenzen bewaken.

‘Je kunt ook zeggen dat de relatie het fundament is van waaruit je samen de verdieping in jezelf opzoekt’

  • Zorg ervoor dat je investeert in jezelf. Ken jezelf. Als je weet wie je bent, waar je natuurlijke grenzen liggen en wat jij belangrijk vindt, kun je hiervoor de ruimte innemen die je nodig hebt om je fijn te voelen binnen de relatie. Én dàt draagt weer bij tot meer aangaan met elkaar. In plaats van de oplossing te zoeken buiten de relatie had Els er beter aan gedaan energie te stoppen in het onder ogen komen bij zichzelf wat ze nodig had binnen de relatie met Agaath;
  • Accepteer en respecteer de ruimte die jouw partner nodig heeft om zich goed te voelen. Als het bij jou angstige gevoelens oproept – bijvoorbeeld omdat je je afgewezen voelt als de ander tijd spendeert met anderen – praat hier dan over met elkaar. Ook als je dat lastig vindt. Liefde maakt tenslotte moedig;
  • Laat jezelf zien. Om een gezonde relatie te onderhouden is het van belang dat je naast jouw wensen, behoeften en dromen ook je kwetsbaarheden, onzekerheden en angsten deelt met je partner. Hierdoor ontwikkelt de ander een ‘liefdesplattegrond’ van wie jij bent en hoe zich dat verhoudt tot onderwerpen binnen jullie relatie. Het verdiept niet alleen de mate van intimiteit maar geeft je partner bovenal een kader van waaruit jij jouw individuele keuzes kunt maken zonder dat dit invloed heeft op de kwaliteitsbeleving van jullie relatie.

Om de liefde te ervaren en daarin te kunnen geven, zijn twee mensen nodig. De relatie, waarbinnen de liefde haar weg vindt, vraagt om aandacht, onderhoud en commitment naar elkaar. Het is van belang dat er balans is tussen de investeringen in de relatie ten opzichte van investeringen die je doet in jezelf. Elke goede relatie begint met een goede relatie met jezelf. Hoe zit dat bij jou?